به دلیل تنوع میکروسکوپ‌های موجود و کاربرد خاصی که می‌خواهید از آن استفاده کنید، انتخاب یک مورد مناسب چندان ساده نیست. در زیر چند فاکتور برای راهنمایی خرید میکروسکوپ و انتخابی آسان آورده شده است:
بزرگنمایی
دو منبع بزرگنمایی در میکروسکوپ وجود دارد. یکی عدسی شیئی و دیگری چشمی است. برای درک درستی از بزرگنمایی کلی، باید قدرت بزرگنمایی عدسی شیئی را در چشمی ضرب کنید.
به عنوان مثال: قدرت بزرگنمایی میکروسکوپ چشمی معمولی 10 برابر و عدسی شیئی 4 برابر است. آنها را با هم ضرب کنید و کل بزرگنمایی 40 برابر می شود.
میکروسکوپ ترکیبی:
اگر نمونه های کوچکتری مثل نمونه های خونی، باکتری ها، نمونه گرفته شده از دریاچه و غیره را مشاهده می کنید نیاز به میکروسکوپ ترکیبی دارید. زیرا چنین نمونه هایی نیاز به توان بیشتری از بزرگنمایی دارند تا بتوانید جزئیات را مشاهده کنید.
بنابراین، میکروسکوپ ترکیبی یک میکروسکوپ توان بالا محسوب میشود. اکثر میکروسکوپ ها دارای حداقل 3-4 عدسی شیئی معمولاً در 4x، 10x، 40x و 100x هستند. برخی از میکروسکوپ ها می توانند تا 5 عدسی شیئی داشته باشند که در کلینیک ها و آزمایشگاه ها کاربرد دارند. میکروسکوپ های ترکیبی هم چنین سیستم های یکپارچه ای میباشند. یعنی بدنه ی میکروسکوپ و قاعده ی آن به شکل یک سیستم یکپارچه هستند.
هنگام خرید میکروسکوپ ترکیبی، به یک میکروسکوپ دو چشمی ، تک چشمی یا سه چشمی نیز نیاز دارید.
میکروسکوپ‌های استریو:
محدوده بزرگنمایی کم میکروسکوپ‌های استریو قابل کنترل هستند و می‌توانند با بزرگنمایی ثابت ارائه شوند. برای مشاهده ی نمونه های بزرگتر مانند حشرات، کرم ها، برگ ها، صخره ها، سنگ های گران بها و غیره نیاز به میکروسکوپ استریو دارید. اغلب، چنین میکروسکوپی نیاز به توان کمتری دارد.
برخی از میکروسکوپ‌های بزرگنمایی ثابت دو توان هستند، یعنی به کاربران اجازه می‌دهند بین دو تنظیم بزرگنمایی ثابت سوئیچ کنند، به عنوان مثال. 10x و 30x، یا 20x و 40x، در حالی که بزرگنمایی زوم به کاربران اجازه می دهد تا از هر بزرگنمایی در محدوده بزرگنمایی استفاده کنند.
سر میکروسکوپ
برای میکروسکوپ های ترکیبی، 3 پیکربندی باید در نظر گرفته شود. تک چشمی، دوچشمی و سه چشمی. به طور کلی، برای کودکان خردسال میکروسکوپ های تک چشمی راحت تر است، در حالی که بزرگسالان میکروسکوپ های دوچشمی را ترجیح می دهند.
اکثر میکروسکوپ‌های استریو، دارای پیکربندی دوچشمی هستند، اما سه چشمی نیز یک گزینه دیگر است که اجازه می دهد تا یک دوربین یا وب کم را برای آموزش، تصویربرداری دیجیتال یا نمایش به میکروسکوپ متصل کنید.
فوکوس درشت و فوکوس خوب
دستگیره فوکوس یکی دیگر از ویژگی های مهم در انتخاب میکروسکوپ است. زیرا هر کس نقطه تمرکز متفاوتی دارد. دستگیره کوچک متصل به میکروسکوپ این امکان را به شما می دهد تا فوکوس مناسب را برای چشمان خود پیدا کنید.
برخی از دستگیره های فوکوس روی خود هستند (فوکوس درشت) در حالی که برخی دیگر دارای یک دستگیره کوچک دیگر در بالای خود هستند (فوکوس خوب).
استفاده از فوکوس درشت به تنهایی معمولاً به شما دید واضحی می دهد، در حالی که داشتن ویژگی فوکوس ظریف به شما امکان می دهد بیشتر روی ذرات کوچکتر روی اسلاید تمرکز کنید.
منبع نور
وقتی صحبت از نوع لامپ های ساخته شده در میکروسکوپ می شود، فاکتورهای زیادی باید در نظر گرفته شود. دقت رنگ، گرما، عمر لامپ و سهولت در تعویض. در اینجا چند مورد از راهنمای خرید میکروسکوپ و تجزیه و تحلیل لامپ های موجود در میکروسکوپ نوشته ایم.
تنگستن / نور رشته ای
نور سفید گرم
به سرعت گرم می شود
معمولا با دیمر عرضه نمی شود
عمر کوتاه لامپ
خرید لامپ ارزان است اما پیدا کردن لامپ جایگزین سخت است
در میکروسکوپ های مدل جدید کمتر یافت می شود
هالوژن
نور گرم روشن
به سرعت گرم می شود
معمولا با دیمر عرضه می شود
عمر لامپ متوسط
لامپ های جایگزین به راحتی پیدا می شوند
فلورسنت
نور سفید با حرارت کم
عمر کم لامپ
در میکروسکوپ های تخصصی اپی فلورسنت یافت می شود
LED
نور خنک روشن بدون گرما
همراه با دیمر
عمر لامپ بالا
لامپ های جایگزین ارزان و آسان پیدا می شوند
مایل به سفید با رنگ آبی ملایم، برای محققان مطلوب نیست
آینه
برخی از میکروسکوپ ها لامپی ندارند زیرا از نور طبیعی به عنوان منبع نور استفاده می کنند. این کار با داشتن یک آینه کوچک (به جای یک لامپ) که نور طبیعی خورشید را به عدسی شیئی و چشمی منعکس می کند، عمل می کند. با این حال، این روش فقط در یک محیط با نور مناسب ممکن است. همچنین باید آینه را به صورت دستی تراز کنید تا بهترین انعکاس را در لنز شیئی داشته باشید.
دیافراگم
دیافراگم معمولا در بالای منبع نور و درست در زیر صحنه یافت می شود. وظیفه کنترل مقدار نور عبوری از لام قبل از ورود به عدسی شیئی و چشمی را بر عهده دارد. به ویژه زمانی مفید است که کنتراست کافی با نمونه شما وجود نداشته باشد. ممکن است در ابتدا شسته به نظر برسد و با کنترل میزان نوری که می خواهید از آن عبور کند به تشخیص بهتر نمونه کمک می کند.
رایج ترین دیافراگم یک دیافراگم دیسک چرخان است. دیسک دارای سوراخ هایی با اندازه های مختلف است که میزان نوری که به سمت بالا پخش می شود را کنترل می کند. برای تنظیم دیسک، کافی است برای نور بیشتر به یک سوراخ بزرگتر یا برای نور کمتر به یک سوراخ کوچکتر بچرخانید.
دیافراگم عنبیه یکی دیگر از دیافراگم های محبوب است که شبیه مردمک چشم است. با تنظیم اندازه دهانه با یک اهرم ساده در کنار، نور را دستکاری می کند. تنظیم دیافراگم عنبیه راحت تر است و می توان آن را در میکروسکوپ های با کیفیت بالا یافت.
کندانسور
یک کندانسور نور را از منبع نور جمع آوری می کند و آن را مانند یک مخروط نور بر روی نمونه متمرکز می کند. با داشتن یک خازن بر روی میکروسکوپ، تصویر شما در مقایسه با موارد بدون خازن واضح تر است. این زمانی که از بزرگنمایی 400 برابر و بالاتر استفاده می کنید مفید است.
قابل حمل بودن
مدل‌های جدیدتر میکروسکوپ‌ها می‌توانند با باتری تغذیه شوند و در کاربردهای فضای باز و در حال حرکت به آنها تطبیق پذیری می‌دهد. اکثر میکروسکوپ ها در حال حاضر دارای نور LED هستند زیرا می توانند با باتری تغذیه شوند. اندازه و وزن میکروسکوپ نیز ممکن است برای کسانی که به دنبال استفاده از میکروسکوپ مناسب و قابل حمل هستند مورد توجه قرار گیرد.
قیمت میکروسکوپ
اکثرا قیمت ها نزدیک به هم هستند، ولی معمولا مدل تک چشمی ارزان ترین و مدل سه چشمی گران قیمت ترین انواع میکروسکوپ است.
کیفیت میکروسکوپ
کیفیت ساخت
کیفیت عناصر چشمی ( نوری )
کیفیت عناصر چشمی وابسته به کیفیت لنز های شیئی و کیفیت لنز های چشمی است. لنز های با کیفیت شیئی با کیفیت خوب ترجیحا لنز های بی رنگ هستند. لنز بی رنگ لنزی است که رنگ های مختلف از بین لنز های شیشه ای، خمیده در زوایای مختلف، منعکس می شوند. در فرآیند اصلاح رنگ میکروسکوپ یک تصویر به شکل بارزی با کیفیت بهتر از نمونه ایجاد می کند .
به عنوان یک قانون کلی ، در رابطه با لنز های چشمی ، هرچه لنـز چشمی وسعت بیشتری داشته باشد مشاهده ی نمونه آسان تر می شود .توجه داشته باشید که وسعت لنزها، باعث کاهش نسبت اندازه ی توان بزرگنمایی خواهد شد. به عبارتی، لنز های چشمی با توان بالا دارای مخرج های چشمی کوچکتر هستند .
میکروسکوپ ترکیبی یا استریو؟
میکروسکوپ‌های ترکیبیمی‌توانند اجسام را بین 40 تا 400 برابر بزرگنمایی کنند، اگرچه برخی از مدل‌ها می‌توانند تا 1600 برابر بزرگنمایی کنند، که آنها برای مطالعه اشیاء و موجودات میکروسکوپی مناسب هستند.
در حالی که این نوع میکروسکوپ امکان بزرگنمایی و سطح جزئیات بیشتر را فراهم می کند، معمولاً به زمان آماده سازی طولانی تری نیاز دارد زیرا نمونه ها باید قبل از مشاهده روی یک اسلاید نصب شوند و اغلب رنگ آمیزی شوند.
انتخاب میکروسکوپ‌های استریو برای کاربرانی هستند که می‌خواهند نمونه‌های با اندازه بزرگتر را مطالعه کنند، مانند حیوانات کوچک، گیاهان، سنگ‌ها، خاک، سنگ‌های قیمتی، مدارها و غیره. 60 برابر و بزرگنمایی های بالاتر در حدود 160 برابر را می توان با ترکیب میکروسکوپ مناسب با لوازم جانبی مناسب به دست آورد.
انتخاب و خرید میکروسکوپ‌های استریو برای کودکان خردسال مناسب است زیرا استفاده از آن نیاز به تنظیم کمی دارد. مزیت دیگری که این نوع میکروسکوپ دارد این است که تصویری که از طریق چشمی ها مشاهده می شود، صاف، یعنی عمودی و غیر معکوس و به صورت سه بعدی است. این یک مزیت بزرگ برای کسانی است که به دنبال کار با نمونه هستند، مانند کالبد شکافی، کار بر روی تخته مدار، دستکاری جهت اشیا در حین مشاهده و غیره.